Arheološka nalazišta
Arheološka nalazišta
Teritorija savremene Srbije leži na mnogim tragovima prošlosti i drevnih civilizacija. Pored arheoloških nalazišta koja svedoče o ljudskom prisustvu još iz praistorijskih vremena, česti su i nalazi ostataka gornje pleistocenskih životinja: mamuta, bizona i džinovskog jelena. Arheološka nalazišta ljudskih naseobina na tlu Srbije sežu do doba paleolita, 40.000 godina pre nove ere. Najstarije poznate civilizacija u Evropu potiču iz mezolita i mlađeg neolita – Lepenski Vir (6500-5500. pne) i Vinča (5500-3500. pne).
Najbogatije je antičko kulturno nasleđe na teritoriji Srbije, koje je za sobom ostavilo veliko Rimsko carstvo. Na teritoriji današnje Srbije rođeno je 17 rimskih imperatora, što čini petinu njihovog ukupnog broja. Među njima je i car Konstantin – jedna od najznačajnih ličnosti za stvaranje hrišćanske civilizacije. Obale i vode reka srpskog dela Podunavlja bile su, od duboke praistorije, pozornica mnogih kulturnih procesa i istorijskih zbivanja. Arheološki materijal je hronološki i tipološki heterogen: oruđa, oružja, metalno posuđe, novac, delovi keramičkih posuda. U rekama Srbije do sada su otkriveni ostaci dva čamca iz rimskog perioda. Jedno od prvih vojnih utvrćenja na Dunavu bio je Viminacijum kod Požarevca. U Đerdapskoj klisuri je sagraćen i najveći rimski most na Dunavu dug skoro kilometar i po. Sirmijum je najstariji rimski grad na teritoriji Srbije, pored Sremske Mitrovice. Medijana kod Niša, Gamzigrad kod Zaječara, Caričin Grad kod Leskovca, Singidunum ili današnji Beograd – mesta su bogate rimske zaostavštine.
Srbija se nalazi na raskrsnici puteva između kulture istoka i Zapada, koje su uticale na stvaranje jedinstvenog kulturnog nasleđa ovog područja. Posebno brojni su srednjovekovni vizantijski i pravoslavni spomenici, pre svega srpski manastiri i crkve iz 12. veka i kasnijih perioda, kao i ostaci turskih i austro-ugarskih građevina.
